Veel paarden welke ik voor een onderzoek krijg aangeboden hebben als klacht dat deze paarden vaak vage klachten hebben. Bezoeken en onderzoeken bij klinieken hebben dan vaak een negatief resultaat wat wil zeggen dat men niet iets aantoonbaars kan ontdekken wat de klacht zou kunnen veroorzaken.
Bij deze paarden voer ik dan een standaard thermografisch onderzoek uit waarbij ik meer dan 40 thermografische opnames maak om het gehele paard goed in beeld te hebben. Veelal maak ik dan ook nog extra opnames van gebieden welke ik ben tegengekomen en waar verdachte reacties te zien waren op de camera. (geen meerprijs !).
Bij vrijwel al deze paarden vind ik doorgaans reacties in de wervelkolom. Dat betekent dus niet dat dit alleen in de rug zit want de wervelkolom loopt vanaf het hoofd tot aan de staart zoals op onderstaande afbeelding goed te zien is.
De thermografie opnames welke in deze case zijn gebruikt zijn allemaal van hetzelfde paard uit hetzelfde onderzoek afkomstig.
De wervelkolom omvat halswervels, rugwervels, lendenwervels heiligbeen en staartwervels. Op, onder en tussen de wervels zitten allerlei bindweefselstructuren die ervoor zorgen dat er stabiliteit in de skeletdelen ontstaat. Aan de bindweefselstructuren zitten de spieren, immers spieren kunnen niet rechtstreeks op bot aanhechten, maar doen dat via deze bindweefsels.
De reacties welke ik middels de thermo-opnames zie, zijn in de meeste gevallen afkomstig van de bindweefsels welke rond de wervels zitten. Deze bindweefsels kunnen stug worden, wat tot gevolg heeft dat de wervels niet meer correct kunnen bewegen. Het lichaam reageert hierop door meer bloed naar de traumaplek te sturen wat een verhoogde temperatuur laat zien hetgeen ik dan weer kan vastleggen met de IR camera.
Dergelijke blokkades kunnen in de gehele wervelkolom voorkomen maar hebben een oorzaak. Belangrijk is om deze oorzaak in beeld te brengen zodat de juiste behandelingstechniek kan worden geadviseerd.
Uitlijnen van het paard
Om een paard goed te kunnen laten bewegen is het belangrijk dat het paard goed is uitgelijnd. Vergelijk dit maar met een auto die niet goed uitgelijnd is, het gevolg zal zijn dat de banden geen vol draagvlak hebben en er ontstaan allerlei problemen zoals bandenslijtage, trillen van het stuur, overmatige slijtage aan de ophanging etc. Bij paarden is dat niet anders. Paarden die blokkades hebben gaan compenseren.
compensatie van het paard naar de linkerkant (gezien vanaf het zadel) met de reacties in de bindweefselstructuren en scheve hoefstand.
Kijk wat je zelf doet als je pijn in je rug hebt, je zult dan scheef gaan lopen om de pijn te onderdrukken. Ook paarden doen dat, dus bij een onderzoek stellen we aan de hand van de thermo beelden vast naar welke kant het paard compenseert.
Op bovenstaande opname zien we dat het paard naar de linkerkant compenseert (auto verkeerd uitgelijnd), het gevolg daarvan is dat de bindweefselstructuren in de benen overbelast worden, wat we kunnen zien aan de reacties welke aan de rechterkant van de benen zien. Daarnaast zien we ook dat er een onbalans in de hoeven ontstaat (autobanden die onregelmatig afslijten)
Overgangen in de wervelkolom
Zoals we eerder zagen kunnen we de wervelkolom in 5 delen opsplitsen, halswervels, borstwervels (hier zitten de ribben aan vast), lendenwervels, heiligbeen (bestaat uit 5 wervels die aan elkaar vast zitten) en staartwervels. Elk deel heeft een eigen “bewegingspatroon” en we zien met name op de overgangen dat het daar wel eens goed fout kan gaan en dat deze vast komen te zitten.
Met name de overgang van de halswervels naar de borstwervels (CTO) kan de oorzaak zijn van veel bewegingskreupelheid. Dit uit zich vaak in dribbelen bij het draven, vluchtgedrag, korte pas maken met een voorbeen, zelfs kreupel lopen. Aan de borstwervels zitten de ribben en met name in de eerste ribboog zien we vaak dat deze door de vastzittende structuren a-symetrisch is. Als we vervolgens kijken welke structuren vanuit deze regio met de rest van het lichaam verbonden zijn is het niet verwonderlijk dat in de bovenliggende structuren vanzelf ook problemen gaan ontstaan. Het borstbeen is de aanhechtingsplaats voor de borstspieren (pectorale spieren) en verschillende spieren lopen naar boven en komen uit in het gebied van de schoft waar ze aansluiten op de ligament structuren welke we op de bovenstaande opname goed kunnen zien.
Op de opname hiernaast zien we een reactie in de nekband, ook wel het Ligamentum Nuchae genoemd. Deze reactie komt voort uit de spanning welke vanuit de CTO is opgebouwd.
Met behulp van een thermografisch onderzoek kan het gehele paard in beeld gebracht worden, zonder schadelijke stralingen en tegen zeer lage kosten.
Zoals we in de voorgaande opname kunnen zien lopen er vanuit de nekband allemaal ligament platen naar de halswervels en de spanning vanuit de nekband wordt op die manier overgebracht naar de halswervels zelf, waar dan weer de bindweefselstructuren vast gaan zitten, zoals we dat op het rechter plaatje kunnen zien.
Conclusie
Het opsporen van de oorzaak van vage klachten moet voornamelijk gezocht worden in structuren welke niet in beeld worden gebracht door röntgenonderzoek of echo’s en worden derhalve niet herkent waardoor er ook geen adequate behandeling op kan worden toegepast.
Met thermografisch onderzoek kan ik deze problemen wel feilloos in beeld brengen, ik kan de samenhang van de problematiek vaststellen en ben in staat om hiervoor een passend advies te geven om deze problemen te laten oplossen.
De uiteindelijke oplossing ligt in kosten altijd veel lager dan de onderzoeken welke door klinieken worden uitgevoerd, in de meeste gevallen volstaan 2-3 behandelingen en komen onderzoekskosten en behandelkosten doorgaans niet aan het nivo van een onderzoek op de kliniek.
auteur Hans Arendse, Paardenservice Thermografie tel. 06 518 30 315
Balans begint in de hoef Thermografisch onderzoek is nog steeds in ontwikkeling en blijkt op steeds meer gebieden van groot belang te zijn binnen het revalideren van paarden. Iedereen zal het belang onderstrepen van een correcte been-as en hoefbalans. Iedere paardeneigenaar heeft ondertussen wel wat begrippen gehoord als, over de toon afrollen, het hoefmechanisme en een correcte been- hoefbalans.
Maar hoe weet je nu zeker of het paard een goede hoefbalans heeft? In principe moet een paard de gehele hoef in 1 keer op de grond plaatsen. Dwz dat de binnen- en de buitenkant tegelijkertijd op de grond terecht komen. Zo wordt de druk gelijk verdeeld over de hoef. Dit is voor een paard heel belangrijk omdat er veel gewicht komt op een klein oppervlak. Daarna rolt het paard over de toon weg en daarbij is het wenselijk dat het paard enigszins over de buitenkant van de toon wegrolt. Hierdoor zie je dat bij een paard dat correct op zijn voeten staat, de buitenkant van de toon wat meer wegslijt. Op zich is dit allemaal natuurlijk met het blote oog te zien, maar in de praktijk blijkt dit veel lastiger dan gedacht. Met name bij paarden waarbij er breuken in de beenas zitten is het moeilijk om te bepalen of de hoefbalans correct is. Veel paarden hebben lichte breuken in de been- en/of voetas waardoor de belasting in het (onder)been niet correct is. Dit kan leiden tot kreupelheid door overbelasting. Vaak zien we ook dat de toon van de hoef te lang is, waardoor het afrollen wordt bemoeilijkt en de balans ook hierdoor wordt verstoord. Hoefbalans in beeld brengen Daarom zijn wij op zoek gegaan naar een methode om de hoefbalans in beeld te brengen en tegelijk de gevolgen van een incorrecte hoefbalans in kaart te brengen. Deze opname toont de voorbenen van voor naar achter geschoten. In de linker voorhoef is een reactie zichtbaar. De temperatuur van een thermografische opname loopt van wit, rood, geel, groen, blauw, paars naar zwart. Waarbij wit het warmst is en zwart het koelst. Het gaat om de vergelijking tussen temperaturen. De linker voorhoef (vanuit het paard gezien is rood en de binnenkant van de hoef is zelfs wit. Ook is een reactie langs het kootbeen zichtbaar (geel). Ook deze is aan de binnenkant duidelijker aanwezig dan aan de buitenzijde van het kootbeen. Dit alles duidt op een incorrecte hoefbalans, terwijl dit met het blote oog niet duidelijk waarneembaar was. Zo op het eerste gezicht leek het paard keurig op zijn voeten te staan.
Het rechter voorbeen laat een normaal beeld zien. Op het pijpbeen is een verticale rode lijn zichtbaar, dat is het bloedvat en is dus normaal. Op linksvoor aan de binnenkant van het been is een dikke wit-rode lijn zichtbaar die loopt van en met de spieren boven de voorknie tot in de hoef. Dit is een heftige reactie waarbij bindweefselstructuren overbelast zijn geraakt. Chronische blessure
Deze reactie hoeft overigens niet op korte termijn tot een kreupelheid te leiden. Echter op lange termijn gaat dit beeld over in een chronische blessure waarbij een langdurige revalidatie nodig is of in het slechtste geval leidt tot verminderde belastbaarheid van het paard.
De hoefbalans van het paard dient te worden hersteld. In dit geval betekende dit enkele millimeters verlagen van de binnenzijde van de hoef. Een millimeter kan echter het verschil maken tussen een correcte belasting van het been of overbelasting met blessures als gevolg.
De correctie Aangezien het paard in het gehele been meer reactie aan de binnenkant van de hoef had, hebben we besloten eerst de hoefbalans te herstellen en dan na een week te controleren hoe de hoef en het been er dan uitzien.
Het resultaat De hoeven zijn gelijk in temperatuur en de reactie is evenwijdig aan de kroonrand. Er zijn geen reacties meer zichtbaar aan de binnenzijde van de kogels.
Deze opname is van een paard wat bevangen is geweest. We zien dat de reactie aan de binnenkant van de rechter voorhoef erger is dan de reactie aan de buitenzijde. Dit kan op twee dingen duiden; 1) nadat een paard een periode van hoefbevangenheid door is gegaan zien we vaak hoefzweren ontstaan. Dit zou dus een beginnende hoefzweer kunnen zijn. 2) door een onbalans in de hoef ontstaat meer druk aan de binnenzijde van de hoef en dit geeft een reactie.
Op de opname van de zijkant van het paard zien veel blokkades in de hals. Ter hoogte van CTO zit een heftige blokkade. Wanneer CTO geblokkeerd is, is de beweging in dit gebied beperkt. Met name als er minder beweeglijkheid naar 1 kant is kan een paard verticaal uit balans gaan staan. In de afgelopen 2 jaar hebben wij veel paarden onderzocht met specifieke problemen in de CTO regio. Veel voorkomende klachten waren : niet kunnen strekken, kort lopen, gaan dribbelen tot overmatig verzet tijdens beweging.
CTO We zien ook dat het paard in zijn geheel een beetje naar links hangt (vanuit het paard gezien). Dit betekent dat het paard verticaal uit balans is. Dat kan komen door de natuurlijke buiging van een paard waarbij de linker kant ten opzichte van de rechter kant asymmetrisch ontwikkeld is (bespierd). Een andere oorzaak kan zijn, een blokkade van de overgang van hals- naar borstwervels (CTO).
Behandeling
Dit paard is door een van onze specialisten behandeld waarbij de blokkades in de wervelkolom en met name in CTO zijn weggenomen. Daarna is de hoefbalans gecorrigeerd en de toon ingekort zodat het paard beter over de toon weg kan rollen en niet meer de tonen in het zand steekt. Hij heeft een rustperiode gekregen waarbij hij wel beweging heeft gehad. Nu wordt hij getraind waarbij zijn lichaam symmetrisch gemaakt wordt en gewerkt wordt aan de verticale en horizontale balans.
Meer dan70% van de paarden heeft een incorrecte hoefbalans
Dit zijn “slechts” 3 paarden die wij recent hebben onderzocht en behandeld, maar uit de meer dan 800 thermografische onderzoeken die we inmiddels hebben uitgevoerd, is gebleken dat meer dan 70% van de gevallen een dergelijke onbalans en asymmetrie in de benen toont. Steeds weer zien we dat als we hier een juiste correctie in aanbrengen, de paarden een veel beter bewegingspatroon ontwikkelen.
Thermografie van de hoefbalans Dit heeft ons doen besluiten dat we nu een module aanbieden waarbij we de essentiële probleempunten thermografisch in beeld brengen en op basis van deze bevindingen de hoefbalans (weer) corrigeren door het paard of de pony te bekappen. Dit uiteraard bij paarden die niet beslagen zijn. Als paarden beslagen zijn maken we een instructie op basis van onze bevindingen die aan de hoefsmid kan worden doorgegeven. Het spreekt vanzelf dat wanneer uw eigen hoefsmid meer informatie wil, hij contact met ons kan opnemen. Voor meer informatie kunt u ons natuurlijk mailen mailto:info@paardenservice.nl
Hans Arendse, specialist thermograaf / expert hoefbeen balans
Vaak krijgen we (voornamelijk van dierenartsen en behandelaars) de vraag in hoeverre de beelden in de thermografie te beïnvloeden zijn.
Een heel eerlijk antwoord hierop is dat dit inderdaad tot de mogelijkheden behoort en dat dit helaas veelvuldig wordt toegepast door niet goed opgeleide “thermografen”.
In deze blog wil ik graag uitleggen hoe dat nu zit.
Om een thermografisch beeld te beoordelen beschikken we over uiterst geavanceerde software waarmee we in staat zijn om de kleurinstelling van de thermobeelden te manipuleren. Hieronder staan 4 beelden, allemaal afkomstig van dezelfde opname. Het eerste beeld laat zien hoe de camera het beeld heeft vastgelegd, het tweede beeld wat correct is afgesteld bij het inlezen, het derde beeld is zo afgesteld dat snel de probleemgebieden in beeld worden gebracht en het laatste beeld is zodanig ingesteld dat het lijkt alsof er geen problemen te zien zijn.
Beeld 1. Voor het maken van opnames dient de camera eerst voldoende te acclimatiseren. Wat de camera doet is zoeken naar de hoogste temperatuur in het beeld en naar de laagste temperatuur en daarop stelt de camera zich in. Het is daarom belangrijk alle opnamen onder dezelfde condities te maken.
Beeld 2. Bij het inlezen kunnen we alle beelden een zodanige offset in de instellingen meegeven dat ze allemaal met dezelfde waardes worden ingelezen. Voor het vinden van de correcte instellingen werken wij met vaste referentiepunten voor wat betreft de instelling hoog en laag. Door alle beelden met dezelfde instellingen naast elkaar te zetten kunnen we direct zien waar de grootste afwijkingen te vinden zijn zodat we daar later op kunnen inzoomen.
Beeld 3. Om precies vast te stellen waar de probleempunten zitten gaan we in de rapportagemodule met de instellingen “spelen” totdat we een scherp beeld krijgen en zodoende kunnen inzoomen op het specifieke probleemgebied.
Beeld 4. Hier zijn de instellingen verkeerd gekozen en lijkt het alsof er geen bijzonderheden te vinden zijn.
Dan is er ook nog een vijfde mogelijkheid, namelijk dat het beeld veel te scherp wordt afgesteld. Hier lijkt het dan alsof het een grote ellende is wat we te zien krijgen.
Het zal duidelijk zijn dat een juiste instelling essentieel is in het beoordelen van de beelden want we willen natuurlijk dat er een zuivere afspiegeling komt van de situatie.
Helaas zien we maar al te vaak dat beelden om commerciële redenen gemanipuleerd worden.
Een thermograaf die correct zijn werk uitvoert heeft geen belangenverstrengeling. Hij of zij zal zorgen dat er een eerlijk beeld ontstaat waar een juiste conclusie uit kan worden getrokken.
Een “thermograaf” die naast de thermografie ook nog eens allerhande behandelmethodes in zijn of haar pakket heeft, die heeft er heel vaak belang bij dat de klant voor een behandeling bij hem of haar blijft “hangen”, dus als de beelden maar voldoende gemanipuleerd worden zal de klant snel “om zijn” om het paard direct voor een behandeling aan te bieden.
We zien ook bedrijven die juist deze combinatie op hun website aanbieden, gedocumenteerd met voor en na opnamen. Let bij deze beelden maar eens goed naar de waarden waarop de afstellingen gemaakt zijn zoals in de beelden hieronder;
Zoals je kunt aflezen is er met een en hetzelfde beeld zodanig “gespeeld” met de instellingen dat het lijkt alsof de behandeling super aangeslagen is. maar in feite wordt je als klant dus helemaal op het verkeerde been gezet.
Helaas komen we dit soort beelden en promotie maar al te vaak tegen op verschillende website’s.
Vakbekwame thermografen die een gedegen opleiding hebben genoten (dus niet alleen aanwezig geweest zijn bij een 4 daagse workshop) zullen deze fouten niet durven maken. Een goed opgeleide thermograaf heeft een studie van 2 jaar achter de rug en voordat die zelfstandig aan de slag kan gaan heeft die al meer dan 100 onderzoeken als cases tijdens de studietijd uitgevoerd.
Het opleidingsinstituut ICETD staat garant voor vakwerk en integriteit dus als je een thermograaf wilt laten komen vraag dan altijd naar het certificaat wat door het ICTED is afgegeven.
Auteur: Hans Arendse, specialist thermograaf